Normalde “tarihte bugüne” bu konuyu ayırmazdım. Ancak son gelişmeler ışığında paylaşmakta fayda görüyorum. Önce kısa bir anekdot. 1970’lerin başında Çinli Çu En Lay’a (Mao olarak anlatılan versyonu da var ama yanlış) sormuşlar “Fransız Devrimi hakkında ne düşünüyorsunuz?” cevap olarak “Bir şey söylemek için erken” demiş. Aslında bir tercüme hatası söz konusu. Sorulan soru 1789 ihtilali değil 1968 Fransız öğrenci hareketleri ama yine de ortaya güzel bir düşünce yapısı çıkmış.
Bugün Katalan Milli Günü “Diada”.
Konuya değinme nedenim de Katalan özerk bölgesinin merkezi hükümetin sert ikazlarına rağmen 9 Kasımda referanduma gitme ısrarı (İspanyol tahvilleri de FED yüzünden değil bu yüzden satış yiyor) Ve ilginç bir şekilde İskoçya’dan sonra bir kez daha 1700’lere dönmemiz gerekiyor.
11 Eylül 1714’te Ispanyol tahtı için verilen mücadelede Katalanlar yanlış ata yani Habsburg’lara oynar ve fakat Borbonlardan gelen Kral 5. Philip’in ordularına karşı bozguna uğrarlar. Kuşatmadaki Barselona düşer.Katalanların bu yaptığını ihanet olarak göre Philip Nueva Planta kanunları olarak bilinen kanunları çıkartı ve Katalanların (Aragon soyunun) elindeki tüm özerkliği/yetkileri kaldırır (16 Ocak 1716). bu İspanyol kimliğinin oluşturulmasında büyük bir adım olarak bilinir.
Bu bayram 1886’dan kutlanmaya başladı ve fakat 1939’da Franco ile sona erdi. Ardından 1980’de yeniden başladı. Bugün ayrılıkçıların ciddi anlamada harekete geçtiğini okuyabilirsiniz. Büyük yürüyüşler düzenlenecek.Londra’nın İskoçlara referandum izni vermesi Katalan taleplerini daha da şiddetlendirdi. Bir ay sonra bu konu daha da gündeme gelecek. İspanya çok yüksek genç işsizliği, monarşi karşıtı hareketler, vergi artışlarının yarattığı memnuniyetsizlik ve nihayetinde Katalanların bağımsızlık talebi nedeni ile Ingiltere’den çok daha kritik ve Euro’dan çıkması muhtemel bir ülke. Dahası kimse bir AB ülkesine konduramasa da ordusu İspanya sınırları konusunda çok hassas. Yani yeni bir Yarbay Antonio Tejero ortaya çıkabilir. Zira Anayasasının 8. maddesi tamamen bu konuya ayrılmıştır. Ve son yıllarda pek çok üst düzey general Katalan yöneticilerini tehdit ettiği için merkezi hükümet tarafından görevden alındı.
Gözlerinizi kırpmadan seyretmeye devam edin, çünkü hiç içinden geçtiğimiz/geçeceğimiz dönem gibisini görmediniz….
Şant Manukyan
Müdür | Uluslararası Piyasalar Hisse Senetleri ve Türev