Cuma günü GE ekte gördüğünüz gibi seansı 11% primle tamamladı. 99 puan yükselen Dow’un da 18.5 puanı GE’den geliyordu. Bu yükselişi sadece 50 bn dolarlık buy back veya GE Capital real estate varlıklarının 26.5 bn dolara satılmasına bağlamak hatalı olur. Zira şirketin CDS’leri de 60’tan 41’e geriledi.
Biraz geriye gidelim. 2008 krizinin ana dalgası durulduktan sonra tüm dünyada olduğu gibi ABD’de de TBTF yani too big to fail yani batması durumunda sistemi tehlikeye atacak finans kuruluşları konusu çok tartışıldı. Dodd-Frank dahilinde kurulan Financial Stability Oversight Council (FSOC) ve yetkilendirilen FED bu tanıma giren şirketleri belirledi ve SIFI yani Systemically Important Financial Institutions yani sistemik olarak önemli finansal kuruluşlar adı verildi.
FSOC’nin görev tanımında: “The Council has important new authorities to constrain excessive risk in the financial system. For instance, the Council has the authority to designate a nonbank financial firm for tough new supervision to help minimize the risk of such a firm from threatening the stability of the financial system.” banka dışı finansal şirketlerin finansal sistem içinde yerini belirlemek de bulunuyor. Kurum Hazine bakanının başkanlığında tüm alfabe çorbası regülatör kurumların başkanlarından oluşuyor (OCC, FDIC, CFPB, FHFA, FRB, NCUA, CFTC, SEC).
En kaba tanımı ile zaten 50 bn dolar üstü varlığa sahip bankalar SIFI. Bu nedenle daha karışık olan banka dışı finansal kuruluşların statüleri. Dodd-Frank 113’e göre “material financial distress at the U.S. nonbank financial company, or the nature, scope, size, scale, concentration, interconnectedness, or mix of the activities of the U.S. nonbank financial company, could pose a threat to the financial stability of the United States” durumu varsa, ki bu 10 madde ile netleştirilmiş halde, bir banka dışı finans kurumunun FED tarafından regüle edilmesi söz konusu olabilir.
Bu 10 madde şu noktalar baz alınarak oluşturuluyor. Büyüklüğü, sistem içinde bağlantıları, kaldıraç, alternatifsizliği, likidite yapısı ve vade uyuşmazlığı, dahil olduğu regülasyonlar. Örneğin 50 bn dolar varlık değil de 30 bn dolarlık CDS’te bir tarafsa, 3.5 bn dolarlık bir türev yükümlülüğü varsa, 20 bn dolar borcu varsa veya sermaye varlık oranı 15i geçiyorsa adaysınız demektir.
Peki SIFI olarak tanımlanırsanız ne oluyor? Federal Rezerv’in gözetimi altına girdiğinizde sermaye arttırmanız,daha fazla raporlama, düzenli stress testleri daha az kaldıraç vs vs hayatınız giriyor. Bu da daha fazla eleman, teknoloji yatırımı ve maliyet vs demek.
Herhalde anlamışsınızdır GE piyasanın göründe GE Capital da Dodd Frank önünde bu SIFI’lerden bir tanesi. Prudential ve Metlife da banka olmamalarına rağmen SIFI olan diğer kurumlardan. Cuma günü GE Capital yeni stratejisini açıklarken şu sunumu paylaştı. 4. sayfada 2008’de kısa vadeli bir fonlama enstrümanı olan Commercial Paper miktarının 72 bn dolar nakit ise 37 bn dolarken 2014 son çeyrekte CP 25 bn dolar nakit ise 76 bn dolar olduğunu görüyoruz. Keza kaldıraç ve sermaye oranları ,yani GE Capital net bir şekilde yapısal bir değişimden geçiyor ve ufalıyor/bölünüyor. Hedef de şirket tarafından açıklandı: GE will work closely with these bodies to take the actions necessary to de-designate GE Capital as a Systemically Important Financial Institution (SIFI).
Bu sadece GE için önemli bir gelişme olabileceği gibi şayet bankalara da sıçrarsa çok daha önemli olabilir. Hatırlarsanız GS benzer bir tavsiyeyi JP için yapmıştı. Son olarak SIFI’ler aslında sadece ABD’ye özgü yapılar da değil, global bir sorun. Çok geç kalınmış olsa da bundan sonraki krize çok daha küçük ve varlık nedenine uygun şekilde çalışan kurumlarla girmemiz pozitif olacaktır.
Şant Manukyan
Müdür | Uluslararası Piyasalar Hisse Senetleri ve Türev