NRF verilerine göre Şükran Günü-Siber Pazartesi aralığında ,2018’e oranla 14%lik artışla, yeni bir rekor olan 189.6 milyon kişi alışveriş yaptı . Kişi başına harcama ise ortalama 361.90 dolar oldu ki geçen yıl bu rakam 313.29 dolar seviyesindeydi. 124 milyon kişi mağazaları kullanırken 142.2 milyon kişi web siteleri kullanmış ve 75 milyon kişi de her ikisi kullanmış görünüyor. Son grupta bulunanlar diğer iki grupta bulunanlardan 25% fazla harcama ile ortalama 366.79 dolarlık alışveriş yapmış. Çarpıcı bir gelişme olarak da online alışverişlerde ilk kez Kara Cuma Siber Pazartesini geçmiş. Genel istihdam trendi açısından da önemli . Kısacası ABD tüketicisi ayakta ve sağlam.
S&P ile ilgili görüşlerimi yıl boyunca paylaştım. 3154 ile 3200 hedefine çok yaklaştık ve 3070 kırılmadığı sürece (Salı günü dönüş tam da buradan geldi) yukarı hareketin sürmesi söz konusu olacaktır. Ancak yüksek VIX shortlar, yeni zirvelerin kırılması nedeni ile yaşanan teknik analiz girişleri , düşük put/call oranı , zaman sayımı gibi göstergeler yeni bir rallyden önce Ocak gibi bir düzeltme ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşündürüyor. Bu teknik bir konu olduğundan zaten sık sık update geçmeye çalışıyorum. Asıl konu S&P’nin ana trendi hala yukarı , 3200 kalıcı aşıldığında yeni hedef seviyemi de paylaşacağım, ancak hangi hisselerin gideceği biraz daha hassas. Bu sene konu çok detaylı analizlerle daha yoğun tartışılır hale geldi.
Pek çok değerleme yöntemine göre piyasanın pahalı olduğunu zaten uzun süredir her yerde okuyorsunuz. CAPE, Tobin Q oranı gibi popüler rasyolar bu durumu görmek için en basit yol. Ancak al sat sinyali vermeyen bu göstergelere göre ya birkaç yıl boyunca kenarda kalmanız gerekiyor (ki bu son birkaç yılda yaşanan yukarı hareketi pas geçtiniz demek) veya müzik durana kadar dans etmek gerekiyor.
İlk ekte Büyüme/Growth (beyaz) ve Değer/Value (sarı) hisselerinin oluşturduğu 2 endeksin fiyat kazanç oranlarını görüyorsunuz. Büyüme endeksinin aksine değer endeksi tarihi seyrine oranla daha makul bir hareket içinde görünüyor. 2. ekte ise yine aynı endekslerin fiyat/defter değerlerinin oranlaması var (evet yazı Fama&French çakması bir analiz olma yolunda ilerliyor) .Grafikte en solda gördüğünüz teknoloji balonu ve “büyüme potansiyeli efsanesi” çok belirgin bir ayrışma vakası , 2018 sonunda oluşan zirve ise daha makul bir piyasa görüşünü yansıtıyor diyebiliriz. Büyüme hisselerinin öne çıktığı bu karşılaştırma sadece fiyatlar ve hisse performansları açısından önem taşıyor değil.
Yine son 20 yıl içinde enflasyonun gerilemesinde en önemli rol belki de genel bir şemsiye olarak “internetin” oldu. Bunun bir alt kalemi olarak da paylaşım ekonomisini öne çıkartabiliriz. Özellikle de son dönemlerde. Uber at al, Airbnb , WeWork gibi şirketlerin modelleri iyi birer örnek. Ancak , AirBnB bir yana genel olarak bu şirketlerin kar edemediklerini buna rağmen VC’lerin desteğini almaya devam ettiklerini görüyoruz. Bu tip şirketler iyi ekonomik ortamlarda büyüme potansiyelleri nedeni ile benchmarklara oranla daha iyi performans gösterme eğiliminde olur. VC’ler de başarılı bir IPO umudu ile kar etmeseler bile bu şirketleri destekleme iştahlarını korur. Söz konusu şirketlerin içinde oldukları sektörlerde fiyatlamaları , aşağı yönde, etkiledikleri bir gerçek. Ancak karsız bir model , Amazon bu konuda önemli bir istisna, uzun süre sürdürülemeyeceğinden yakında hem yatırım açısından tercihler değişecek hem de fiyatlamalar üzerinde bu iş modellerinin oluşturduğu baskı ya iflas ya da realist fiyatlamalara geçişle azalacak/tersine dönecek. Bu nedenle hisselerde büyümenin değil değerin öne çıkacağı bir döneme giriyor olma ihtimalimizi yüksek gören analizlere katılıyorum.
Konudan bağımsız ancak dün bahsettiğim E.Warren ile ilgili bir tablo ile bitiriyorum. Şu anda Biden 26%, Warren18%, Sanders 15%, sevdiğim iki aday olan Buttigieg ve Yang sırası ile 13% ve 4% seviyesinde. Ancak ekte gördüğünüz üzere Warren her adayın seçmen kitlesi açısından olası bir alternatif olarak görünüyor. Biden’la net bir fark olsa da Bloomberg’un de yarışa girmesi ile beraber Warren’ın Demokrat Başkan adayı olacağını düşünüyorum.
